Wrotycz pospolity

Wrotycz to pospolicie występująca roślina, która od dawna znajdowała zastosowanie w medycynie ludowej. Wierzono w jej skuteczność przy wywoływaniu poronienia, a także zalecano spożywanie wywarów sporządzonych na jej bazie w razie wystąpienia problemów trawiennych. Ziele to stosuje się zewnętrznie na artretyzm oraz jako środek przeciwpasożytniczy. Jakie jeszcze właściwości ma wrotycz pospolity?

Wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare L.) nazywany również: „wrotyczem swojskim”, „mlecznicą” oraz „piżmem”. To wieloletnia roślina z rodziny astrowatych. Bylina ta głównie występuje na kontynentach europejskim i azjatyckim. Upodobała sobie klimat umiarkowany, jest odporna na minusowe temperatury, a spotkać ją można na obszarach przydrożnych oraz na nieuprawianych pasach terenów rozgraniczających pola. Dobrze rozwija się szczególnie na suchych i nasłonecznionych glebach. Rozkwita w okresie letnim. W Polsce rośnie dziko, jak też jest uprawiana w ogrodach dla ozdoby. Daje kwiat o pomarańczowożółtej barwie i owoc w postaci pięciożeberkowej niełupki. Roślina jest trująca dla bydła. Jej aromat działa odstraszająco na: komary, kleszcze, muchówki, mole, a także mrówki. Z tego powodu znajduje się w składzie środków odstraszających owady, a także wywarów tępiących mszyce i stonkę ziemniaczaną.

W czasach średniowiecznych ziele to znajdowało zastosowanie w kuchni jako przyprawa. Robiono z niej wywary i napoje alkoholowe: nalewki i wódki. Wrotycz pospolity stosowano również do wywołania poronienia. Obecnie roślina znajduje zastosowanie w ziołolecznictwie.

Składniki wrotyczu pospolitego

W kwiatach, a także liściach wrotyczu pospolitego występuje olejek eteryczny, w którego składzie znajduje się substancja o nazwie tujon wykazująca się właściwościami przeciwpasożytniczymi, a także: borneol, izotujon, pinen, kamfora, tanaceton oraz salwiol. Ziele jest bogatym źródłem potasu. Zawiera również: monoterpenoidy, garbniki, goryczkę, kwercetynę, luteinę, kumaryny i sole mineralne. Składnikami rośliny są poza tym kwasy: askorbowy i galusowy.  

Wrotycz pospolity dawniej znajdował szerokie zastosowanie w lecznictwie

Wrotycz pospolity był używany przez akuszerki i osoby zajmujące się medycyną do wywołania poronienia. Określano to jako: „spędzanie płodu”. W Polsce takie praktyki były zabronione prawem, a zabiegi często kończyły się tragicznie dla kobiet, które się im poddawały.

Ziele służyło też jako skuteczny środek na złagodzenie dolegliwości po spożyciu obfitych i tłustych posiłków. Pomagało na nadmierne gazy i inne problemy trawienne. Wywary z wrotyczu wypijano przy infekcjach wirusowych, przeziębieniach i grypie. Zalecano ich stosowanie w przypadku zaburzeń funkcjonowania układu moczowego. Dzięki właściwościom przeciwpasożytniczym ziele sprawdzało się jako środek do zwalczania robaków pasożytujących w układzie pokarmowym człowieka. Wywarami nacierano też skórę przy: reumatyzmie, zmianach i stanach zapalnych skóry, opryszczce, a także zwichnięciach kończyn. Wrotycz pospolity był również stosowany u kobiet mających problem z regularną miesiączką. Podawano go także dla uspokojenia osobom z objawami histerii.

 To warto wiedzieć

Zawarty we wrotyczu tujon wykazuje się toksycznością. Zatrucie tą substancją może wywołać nadmierne pobudzenie, a także drżenie mięśni.

Wrotycz pospolity skutecznie odstrasza owady i likwiduje pasożyty w organizmie

Kwiaty rośliny po rozsmarowaniu na skórze np. rąk i nóg, mogą służyć jako ochrona przed muchami, kleszczami, komarami, muchówkami, mszycami, meszkami, a także pająkami. Wydzielany przez roślinę aromat sprawia, że owady trzymają się z daleka. Ziele można ustawić w wazonie w domu albo włożyć do szafy, dzięki czemu będzie chronił również ubrania przed molami oraz odstraszy mrówki.

Wywar z wrotyczu pospolitego nadaje się także do zwalczania pasożytów. Można nim posmarować skórę w przypadku występowania wszy oraz stawonogów zwanych „nużeńcami”
.

Odwar z wrotyczu pospolitego na okłady

Sporządzając odwaru z wrotyczu, 3 łyżki stołowe wrotyczu zalać ok. 400 ml przegotowanej i gotować całość przez ok. 5 min. Później parzyć pod przykryciem przez 30 min. Odwar doskonale nadaje się jako płukanka na włosy, a także do płukania jamy ustnej, nosowej czy przecierania skóry. Można też odwar pić w ilości ok. 200 ml do czterech razy dziennie.

Wywar z wrotyczu pospolitego wzmacnia organizm w przypadku infekcji wirusowych i hamuje rozwój chorób
Wrotycz pospolity skutecznie zwalcza robaki. Wspomaga też leczenie grzybicy. Wzmacnia układ odpornościowy oraz dzięki właściwościom przeciwbakteryjnym hamuje rozwój stanów zapalnych w organizmie. Wiele osób stosuje napary z ziela w trakcie przeziębienia i grypy oraz na katar. Wrotycz wspomaga leczenie zakażeń pierwotniakami. Wykazuje również działanie: wykrztuśne, napotne, przeciwobrzękowe oraz przeciwgorączkowe.

Wrotycz pospolity koi nerwy i korzystnie wpływa na psychikę

Ziele wrotyczu pozwala na uspokojenie i głęboki sen. Dobrze też sprawdza się przy dolegliwościach bólowych i skurczach, które skutecznie łagodzi. Powinny go przyjmować kobiety, które mają problemy z regularną miesiączką, a także bolesnymi menstruacjami.

Wrotycz pospolity poprawia pracę jelit i żołądka

Od dawna w medycynie ludowej polecano wywary z wrotyczu pospolitego na problemy żołądkowe i pobudzenie apetytu. Roślina ta powoduje wzrost ilości śliny. Działa także żółciopędnie. Wpływa na zwiększenie produkcji soku żołądkowego oraz jelitowego. Używanie naparów z wrotyczu pospolitego poprawia metabolizm. Jest też dobrym środkiem wspomagającym odchudzanie, gdyż ułatwia wypróżnianie. Ziele ma właściwości moczopędne i usuwa z organizmu szkodliwe substancje.

Przy jakich jeszcze dolegliwościach warto korzystać z wrotyczu pospolitego?

• Zalecany przy wystąpieniu chorób zakaźnych.
• Na nieżyt układu oddechowego.
• Jest lekiem na lambliozę, czyli chorobę pasożytniczą, która jest przenoszona poprzez kontakt np. z zakażoną żywnością. 
• Wykazuje skuteczność przy stanach zapalnych nerek i dróg moczowych.
• Przy zdiagnozowaniu zaburzeń w wydzielaniu żółci oraz dolegliwości związanych z pęcherzykiem żółciowym.
• Na bóle głowy.
• Przy osłabieniach organizmu.
• Przy kamicy żółciowej oraz moczowej.
• Na kłucie i dolegliwości serca.
• Na poprawę samopoczucia psychicznego przy wyczerpaniu nerwowym, lękach, stresie, a także niepokojach nocnych.