Wiosna – czas na prozdrowotne porządki

Wiosna zbliża się wielkimi krokami, a jest ona okresem, w którym warto zadbać o swoje zdrowie i sylwetkę. Wiele osób zimą wskutek braku ruchu i nasłonecznienia, a często i złego odżywiania, trochę „się zapuszcza”. Przednówek to również okres osłabienia. Przyroda budzi się wówczas do życia, my natomiast wpadamy w tzw. wiosenne przesilenie. Jesteśmy słabi, otępieni, zmęczeni, mamy wahania nastroju, bywamy rozdrażnieni i nic nam się po prostu nie chce. To właśnie efekt braku witaminy D „pochodzącej od Słońca” oraz słabej aktywności fizycznej połączonej z niezdrową zimową dietą. Skoro przed nami wiosna, to warto zmienić nasze nawyki i zadbać o swoje zdrowie. Przecież latem będziemy chcieli korzystnie wyglądać na plaży, a za dobrym wyglądem pójdzie i nasze zdrowie.

Ruch to zdrowie

Człowiek jest nieodłącznym elementem przyrody, a więc nadchodzący okres powinien być również dla nas czasem zmian. Rozpocznę od aktywności fizycznej. Wyjdźmy z domu i poruszajmy się. Nie ma tutaj konkretnego przepisu na ruch – każdy jest bowiem korzystny i zalecany. Dla osób mniej zaawansowanych fizycznie dobre będą prace na działce, długie energiczne spacery (szczególnie po lesie, parku). Można zabrać ze sobą kijki (nordic walking) lub psa. Podczas spaceru wskazana jest gimnastyka – trochę przysiadów, skłonów. Najlepiej robić to przy drzewie. Pamiętajmy o głębokich oddechach świeżym powietrzem. W miarę możliwości maksymalnie eksponujmy się na promienie słoneczne, to przecież jakże drogocenna witamina D. Osoby młodsze lub bardziej wytrenowane mogą pobiegać albo wybrać się na przejażdżkę rowerową. Odległości nie mają tutaj znaczenia, ważne jest, aby trening trwał minimum 40 minut i odbywał się 3–4 razy w tygodniu, a najlepiej codziennie. Ruch to lek na wszystkie dolegliwości, zarówno te fizyczne, jak i psychiczne. Lekarze psychiatrzy już oficjalnie uznają aktywność fizyczną za lek na dolegliwości natury psychicznej.

Zdrowe odżywianie

Wiosna to również okazja do przejścia na zdrowy styl żywienia. Niewiele dobrego da nam sama aktywność fizyczna, jeśli będziemy niezdrowo jadać. Zimą nie zawsze nasze pożywienie było zdrowe, więc należy zregenerować organizm i dostarczyć mu niezbędną ilość witamin i minerałów, a te znajdują się przede wszystkim w warzywach i owocach. Usuńmy z naszych stołów dania z czerwonego mięsa i te zawierające cukier. Podstawą diety powinny być wspomniane już dary Matki Ziemi, czyli: kasze, pełnoziarnisty ryż, produkty mączne pełnoziarniste, rośliny strączkowe (fasola, ciecierzyca, soczewica, groch) i orzechy. Dwa, trzy razy w tygodniu zjedzmy rybę, sięgnijmy też po roślinne oleje z pierwszego tłoczenia na zimno. Każdy posiłek powinien zawierać warzywa (najlepiej zielone), a owoce zapewnią nam dostawę witamin i słodkości.

Jeśli chodzi o żywienie, to najważniejsze jest uświadomienie sobie, czego nie jeść, a dopiero w drugiej kolejności zrozumienie, co powinniśmy spożywać. Zdecydowanie odrzucamy cukier i produkty cukiernicze, czerwone mięso (możemy zastąpić je sporadycznie jedzonym drobiem), produkty mączne rafinowane (z białej oczyszczonej mąki) i wszelkie gotowe dania instant, konserwy etc. Zawierają one niezliczone ilości środków chemicznych – od konserwantów po polepszacze smaku i wiele innych trucizn. Ograniczyć natomiast powinniśmy warzywa zawierające duże ilości skrobi (np. ziemniaki) i bardzo słodkie owoce. Przygotowując posiłki, sięgajmy przede wszystkim po świeże warzywa, naturalne przyprawy oraz roślinne oleje z pierwszego tłoczenia na zimno. Wówczas wiemy, co jemy, żywimy się świadomie i zdrowo. Matka Ziemia na pewno odwdzięczy się nam zdrowiem i energią. Niemały problem jest też z mlekiem i produktami mlecznymi. Zawierają one bowiem laktozę, czyli mleczny cukier. Człowiek nie wytwarza enzymu niezbędnego do trawienia laktozy, jakim jest laktaza (jej produkcja ustaje w wieku dziecięcym) – stąd najlepiej wyeliminować z diety mleko, sery i pozostałe przetwory. Jeśli już chcemy i lubimy produkty mleczne, to spożywajmy je sporadycznie, wybierając dostępne na rynku wyroby bez laktozy, a najlepiej sfermentowane (maślanka, kefir).

Woda to życie

Ważnym elementem jest też właściwe nawodnienie naszych organizmów, do czego często nie przykładamy większej wagi. Pijemy zazwyczaj dopiero wówczas, gdy poczujemy pragnienie. Pamiętajmy jednak o tym, że z upływem lat poczucie pragnienia u człowieka spada, natomiast zapotrzebowanie na wodę pozostaje na stałym poziomie. To właśnie dzięki wodzie w organizmie zachodzą niemal wszystkie procesy, a więc życie bez wody jest niemożliwe. Warto dlatego zadbać o to, aby dostarczać jej odpowiednią ilość. Człowiek powinien wypijać dziennie około 2–3 litry wody, nie wliczając to: kaw, herbat czy zup. Najlepiej rano wlać sobie do naczynia wskazaną ilość wody, aby mieć świadomość, ile należy jej wypić przez cały dzień oraz mieć nad tym kontrolę. Może być to woda mineralna (oby nie z plastikowych opakowań) – najlepiej niegazowana. Wody gazowane są dla większości smaczniejsze, ale należy pamiętać, że pobudzają łaknienia, co będzie nas kierowało w stronę lodówki, a to nie jest wskazane. Uważam, że najlepiej używać przefiltrowanej wody z kranu. Na rynku dostępnych jest dziś wiele urządzeń filtrujących wodę. Dla lepszego smaku możemy do wody dodać cytrynę czy liść mięty – według uznania.

Zadbaj o sen

Bardzo często ludzie nie zdają sobie sprawy, jak sen wpływa na nasze zdrowie (a także choroby). Podczas snu zachodzi wiele procesów regeneracyjnych w organizmie. Udowodniono jednoznacznie, że osoby pracujące w porze nocnej (a więc niedosypiające) częściej chorują i krócej żyją. Natura żyje cyklem: dzień–noc, a człowiek jako nieodzowny jej element musi niestety się podporządkować. Jeśli permanentnie zakłócamy ten rytm, to wcześniej czy później odczujemy tego skutki. Wysypiajmy się więc w porze nocnej przez około 6–8 godzin. Indywidualne zapotrzebowanie na sen zależy od wielu czynników, ale przyjmuje się właśnie podaną wyżej liczbę godzin czystego, nieprzerywanego snu. Dlatego wieczorem nie pijmy już kawy czy napojów energetyzujących (te wyeliminujmy całkowicie), aby skutecznie zasnąć. Pamiętajmy, że niedobór snu obniża naszą odporność, co może skutkować zachorowaniem. Wieczorny spacer czy inna aktywność fizyczna pozwolą nam szybko zasnąć. Gdy jednak mimo tego mamy kłopoty z zaśnięciem, możemy sięgnąć po naturalne preparaty zawierające hormon snu, czyli melatoninę. Czyńmy to jednak wyjątkowo.

Wzmocnij swoją odporność

W zasadzie opisane powyżej czynniki mają kolosalny wpływ na naszą odporność, ale wspomnę jeszcze o naturalnych sposobach jej wzmocnienia. Przesilenie wiosenne wynika z niedoborów chociażby witaminy D, których przyczyną jest brak nasłonecznienia w okresie zimowym. Dlatego wiosną koniecznie należy uzupełnić wszelkie braki i niedobory. Często brakuje nam również witamin z grupy B oraz żelaza, cynku, magnezu i wapnia. Niedobory te skutkują właśnie objawami typowymi dla wiosennego przesilenia. Stąd potrzeba spożywania dużej ilości warzyw i owoców, aby zaopatrzyć organizm w niezbędne składniki. Nie jest jednak tajemnicą, że sposoby prowadzenia upraw (chemizacja) w znacznej mierze powodują zubożenie zawartości witamin i minerałów w roślinach. Dlatego też zachodzi czasem potrzeba suplementacji – szczególnie właśnie w okresie wiosennym. Najlepiej jednak sięgać po naturalne produkty typu: pokrzywa, żeń-szeń, rozmaryn, dziurawiec czy jemioła. W ostateczności dobrze też stosować suplementy dostępne na rynku, ale wybierajmy tylko te ze sprawdzonych źródeł i zapoznajmy się z ich składem. Wszelkie często dodawane do suplementów specyfiki nie są nam potrzebne. Niech jedynym wyznacznikiem wyboru suplementu nie będzie cena – bo ta zazwyczaj nie idzie w parze z jakością.

Cieszmy się więc wiosną, słońcem, kwitnącymi roślinami, ruszajmy się i zdrowo odżywiajmy, a Matka Natura na pewno odwdzięczy się nam zdrowiem.

Opracował Sławomir Śmiełowski