Składniki, które wspomagają oczyszczanie ciała

Procesy detoksykacji organizmu są bardzo złożone i odpowiadają za nie zarówno najmniejsze elementy pojedynczych komórek ciała, jak i całe narządy. Oczyszczanie organizmu ma miejsce na bieżąco, cały czas. Poprzez wiele działań możemy wspomóc nasze ciało i nasze wewnętrzne „oczyszczalnie” w postaci komórek i narządów, takich jak wątroba czy nerki. Z niniejszego artykułu dowiesz się, co zrobić, by naturalne procesy detoksykacji organizmu cechowały się jak najwyższą wydajnością i skutecznością.

Jak wspomóc wątrobę w detoksykacji?

Wątroba to główny narząd zajmujący się w ciele człowieka detoksykacją, czyli metabolizowaniem szkodliwych dla ciała człowieka produktów, toksyn, leków, alkoholu, zanieczyszczeń, metali ciężkich i innych. Dlatego, jeśli mówimy o wspomaganiu oczyszczania ciała, to przede wszystkim powinniśmy skupić się na składnikach, które poprawią pracę wątroby, wzmocnią regenerację jej komórek (hepatocytów), uodpornią hepatocyty na działanie szkodliwych dla nich substancji. Biorąc pod uwagę wyniki badań naukowych przeprowadzonych zarówno z udziałem ludzi, jak i na zwierzętach i z wykorzystaniem linii komórkowych, można wskazać konkretne produkty, które najlepiej wspomagają wątrobę w procesach detoksykacyjnych.

• Grejpfrut – to najlepszy (i jedyny na tej liście) owoc dla zdrowej wątroby. Badania na szczurach wykazały, że podawanie soku z grejpfruta zwiększa aktywność enzymu wątrobowego, znanego jako cytochrom P450. Enzym ten odgrywa kluczową rolę w pierwszej fazie detoksykacji w wątrobie. W szczególności zaobserwowano ten efekt u szczurów, którym podano 1,2-dimetylohydrazynę – silnie rakotwórczy związek chemiczny. Wyniki badań sugerują, że grejpfrut, a zwłaszcza jego sok, mogą wspierać wątrobę w usuwaniu toksycznych substancji.
• Warzywa, takie jak: buraki, brokuły, brukselka, jarmuż – właściwości ochronne buraków wynikają prawdopodobnie z obecnych w nich przeciwutleniaczy nazywanych betalainami. Chronią one wątrobę między innymi przed szkodliwym wpływem: ołowiu, czterochlorku węgla czy N-nitrozodietyloaminy. Z kolei warzywa kapustne (krzyżowe), a dokładniej zawarte w nich związki glukozynolany i izotiocyjaniany zwiększają aktywność enzymów detoksykacyjnych w wątrobie, zarówno fazy I, jak i fazy II.
• Czosnek – w badaniu na rybach zakażonych aflatoksynami, toksynami pleśniowymi uszkadzającymi wątrobę i mogącymi prowadzić do raka, dieta z dodatkiem czosnku łagodziła negatywne skutki zakażenia. Podawanie czosnku obniżało stężenie enzymów wątrobowych, kreatyniny i kwasu moczowego we krwi, a także redukowało poziom dialdehydu malonowego, markera stresu oksydacyjnego w wątrobie. Badania opublikowane w 2020 r. w renomowanym „British Journal of Nutrition” wykazały, że spożywanie sproszkowanego czosnku (1,6 mg dziennie) zmniejszało stłuszczenie wątroby i poprawiało jej funkcjonowanie u osób z chorobami wątroby. Czosnek jest zatem cennym wsparciem w detoksykacji i ochronie tego narządu, a wystarczą 1–2 ząbki dziennie dla uzyskania korzystnego efektu.
• Zioła i przyprawy – spośród tego szerokiego grona warto wymienić te najbardziej korzystne dla hepatocytów, czyli komórek wątroby. Są to: zielona herbata, karczoch, chlorella, czarnuszka, kolendra, kurkuma, goździki. Warto wprowadzać je do swojego menu na co dzień i dodam, że tutaj ważniejsza niż ilość produktu jest regularność w jego stosowaniu.

Kolendra jako produkt przeciwko zanieczyszczeniom

Kolendra jest cenna dla zdrowia wątroby, zwłaszcza ze względu na jej zdolność do detoksykacji metali ciężkich. Zawiera związki, takie jak glutation i metalotioneina, które wiążą metale ciężkie, pomagając w ich eliminacji. Może ona też zmniejszać szkodliwy wpływ ołowiu na tkanki, co potwierdziły badania na myszach, wykazując zmniejszenie kumulacji ołowiu po podawaniu kolendry. Chroni też wątrobę przed stresem oksydacyjnym wywołanym różnymi substancjami toksycznymi, np. tetrachlorkiem węgla, czy tioacetamidem.

Dodatkowo, w połączeniu z algami, kolendra redukuje skutki zatrucia rtęcią. Dzięki właściwościom chelatującym chroni ona nerki przed uszkodzeniami spowodowanymi kadmem, a także działa hepatoochronnie, bezpośrednio chroniąc komórki wątroby przed toksynami. W tym miejscu warto przywołać pewne badania wykonane na rybach – w 2006 r. zostały opublikowane wyniki tego doświadczenia, które dowiodły, że ryby, a konkretnie pstrągi, które karmiono kolendrą kumulowały o 20–25 proc. mniej kadmu w wątrobie, w porównaniu do osobników pozbawionych dodatku tej przyprawy. Pozytywne efekty mają zarówno liście, jak i ekstrakt z nasion kolendry.

Glutation – silny „odtruwacz”

Glutation to niezwykle skuteczny związek oczyszczający organizm, głównie dzięki swoim silnym właściwościom antyoksydacyjnym. Glutation jest naturalnie syntetyzowany w organizmie z trzech aminokwasów: glutaminy, cysteiny i glicyny. Proces jego wytwarzania zachodzi głównie w wątrobie. Glutation może być również pozyskiwany z niektórych pokarmów i suplementów diety.

Co ważne, związek ten usuwa wolne rodniki, zapobiegając stresowi oksydacyjnemu, który jest jednym z głównych czynników prowadzących do wielu chorób metabolicznych. Wśród tych schorzeń znajdują się: miażdżyca, nadciśnienie, zawał serca, udar mózgu, demencja, choroby Alzheimera i Parkinsona, depresja, cukrzyca typu 2, reumatoidalne zapalenie stawów, astma, nowotwory, osteoporoza, problemy z płodnością, a nawet choroby oczu. Trzeba dodać, że stres oksydacyjny jest kluczowym czynnikiem na poziomie komórkowym, który przyczynia się do rozwoju tych chorób. Utrzymanie odpowiedniego poziomu glutationu w organizmie pomaga zapobiegać tym problemom zdrowotnym oraz spowalnia proces starzenia.

Co istotne w aspekcie oczyszczania organizmu to fakt, że glutation również zmniejsza toksyczność metali ciężkich, takich jak kadm, chroni przed pestycydami oraz uczestniczy w detoksykacji leków. Ponadto glutation ma zdolność regeneracji antyoksydacyjnych witamin C i E, umożliwiając im dalsze neutralizowanie toksyn. Dzięki tym różnorodnym funkcjom glutation odgrywa kluczową rolę w detoksykacji i ochronie zdrowia całego organizmu.

Ciekawostka: Glutation okazuje się być również wsparciem dla wątroby. Badania wykazały, że poprawia on funkcjonowanie wątroby u pacjentów z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby. Wyniki pokazały, że u osób przyjmujących glutation doszło do obniżenia poziomu enzymu wątrobowego ALAT (aminotransferazy alaninowej). Skuteczna dawka w tym badaniu wynosiła 300 mg dziennie przez okres 4 miesięcy.

Wskazówka: Skąd brać glutation? Najskuteczniejszym sposobem na zwiększenie poziomu glutationu w organizmie jest regularne spożywanie wszystkich niezbędnych składników odżywczych, które stymulują jego produkcję. Suplementacja glutationem powinna być traktowana jako dodatkowy środek. A jakie składniki są kluczowe dla produkcji glutationu i w jakich produktach spożywczych można je znaleźć? Oto najważniejsze z nich:

• aminokwas cysteina: mięso z indyka, mięso z kurczaka, jagnięcina, podroby, wołowina, jajka, łosoś, dorsz, halibut, tuńczyk, pestki słonecznika i komosa ryżowa,
• kwas alfa-liponowy: wątróbka, serca, nerki, a także brokuły, brukselka, szpinak i pomidory,
• witamina C – najwięcej witaminy C znajduje się w: dzikiej róży, rokitniku, aceroli, czarnych porzeczkach, kiwi, cytrusach, truskawkach, papryce, jarmużu, brokułach, brukselce i natce pietruszki,
• witamina E: olej z kiełków pszenicy, migdały, orzechy laskowe i nasiona słonecznika,
• witamina D: w formie odpowiednio dobranej dawki suplementu; co ciekawe, w jednej z najnowszych prac z 2022 r. naukowcy wykazali, że po suplementacji witaminą D trwającej 3 miesiące poziom glutationu podniósł się aż o 100 proc., co wskazuje na wysoką skuteczność działania witaminy D w kontekście produkcji glutationu w organizmie.

Objawy chorych nerek - jak sprawdzić, czy dobrze działają?

Nerki, jako drugi po wątrobie najważniejszy narząd detoksykacyjny organizmu, również powinny działać bez szwanku, by procesy oczyszczania ciała prawidłowo postępowały. Oto 15 objawów, które powinny zwrócić naszą uwagę na stan nerek i – jeśli któreś z nich u nas występują – zmotywować nas do wykonania podstawowych badań tego detoksykującego narządu:

• obrzęki nóg i kostek oraz okolic twarzy,
• chroniczne uczucie zmęczenia,
• suchość w jamie ustnej,
• nieprzyjemny zapach z ust,
• sucha skóra i zmiana jej zabarwienia,
• „szron mocznicowy” (białe plamki na skórze),
• zmiana wyglądu paznokci,
• bóle kości i stawów,
• zmiany w ilości wydalanego moczu,
• pieniący mocz,
• czerwone zabarwienie moczu,
• utrata apetytu,
• wzrost ciśnienia krwi,
• bezsenność,
• zaburzenia miesiączkowania.

Jak wdać, warto zadbać o odpowiednie składniki w diecie, które szczególnie wspierają naturalne procesy oczyszczania organizmu oraz obserwować swoje ciało i ewentualne niepokojące symptomy. Regularne spożywanie wymienionych w artykule pokarmów może przyczynić się do utrzymania zdrowia i dobrego samopoczucia oraz wspomagać nasze ciało w walce ze szkodliwymi substancjami.

Bibliografia: 1. Hahn-Obercyger M, Stark AH, Madar Z. Grapefruit and oroblanco enhance hepatic detoxification enzymes in rats: possible role in protection against chemical carcinogenesis. J Agric Food Chem. 2005 Mar 9;53(5):1828-32. 2. Shaban, N.Z., Abdelrahman, S.A., El-Kersh, M.A.L. et al. The synergistic hepatoprotective potential of Beta vulgaris juice and 2,3- dimercaptosuccinic acid in lead-intoxicated rats via improving the hepatic oxidative and inflammatory stress. BMC Complement Med Ther 2020; 20, 268. 3. Rabeh NM. Effect of Red Beetroot (Beta vulgaris L.) And its Fresh Juice Against Carbon Tetrachloride Induced Hepatotoxicity in Rats. World Appl Sci J. 2015;33(6):931-938. 4. Krajka-Kuźniak V, Szaefer H, Ignatowicz E, Adamska T, Baer-Dubowska W. Beetroot juice protects against N-nitrosodiethylamine-induced liver injury in rats. Food Chem Toxicol. 2012 Jun;50(6):2027-33. 5. El-Barbary MI. Detoxification and antioxidant effects of garlic and curcumin in Oreochromis niloticus injected with aflatoxin B₁ with reference to gene expression of glutathione peroxidase (GPx) by RT-PCR. Fish Physiol Biochem. 2016 Apr;42(2):617-29. 6. Sangouni AA, Mohammad Hosseini Azar MR, Alizadeh M. Effect of garlic powder supplementation on hepatic steatosis, liver enzymes and lipid profile in patients with non-alcoholic fatty liver disease: a double-blind randomised controlled clinical trial. Br J Nutr. 2020 Aug 28;124(4):450-456. 7. Ren H, Jia H, Kim S, et al. Effect of Chinese parsley Coriandrum sativum and chitosan on inhibiting the accumulation of cadmium in cultured rainbow trout Oncorhynchus mykiss. Fish Sci. 2006;72(3):635-641. 8. Sreelatha S, Padma PR, Umadevi M. Protective effects of Coriandrum sativum extracts on carbon tetrachloride-induced hepatotoxicity in rats. Food Chem Toxicol. 2009 Apr;47(4):702-8. 9. Moustafa AH, Ali EM, Moselhey SS, Tousson E, El-Said KS. Effect of coriander on thioacetamide-induced hepatotoxicity in rats. Toxicol Ind Health. 2014 Aug;30(7):621-9. 10. Honda Y, Kessoku T, Sumida Y, Kobayashi T, Kato T, Ogawa Y, Tomeno W, Imajo K, Fujita K, Yoneda M, Kataoka K, Taguri M, Yamanaka T, Seko Y, Tanaka S, Saito S, Ono M, Oeda S, Eguchi Y, Aoi W, Sato K, Itoh Y, Nakajima A. Efficacy of glutathione for the treatment of nonalcoholic fatty liver disease: an open-label, single-arm, multicenter, pilot study. BMC Gastroenterol. 2017 Aug 8;17(1):96. 11. Gu JC, Wu YG, Huang WG, Fan XJ, Chen XH, Zhou B, Lin ZJ, Feng XL. Effect of vitamin D on oxidative stress and serum inflammatory factors in the patients with type 2 diabetes. J Clin Lab Anal. 2022 May;36(5):e24430. 12. Margaritelis NV, Chatzinikolaou PN, Bousiou FV, Malliou VJ, Papadopoulou SK, Potsaki P, Theodorou AA, Kyparos A, Geladas ND, Nikolaidis MG, Paschalis V. Dietary Cysteine Intake is Associated with Blood Glutathione Levels and Isometric Strength. Int J Sports Med. 2021 May;42(5):441-447.