Orzech kokosowy – orzech do zadań specjalnych

Kokos jest orzechem mającym wiele wartości odżywczych i poprawiających zdrowie. Można się nim posilić, a także pić wodę, która się w nim znajduje. Dodaje energii, dlatego chętnie korzystają z niego sportowcy. Orzech kokosa pomaga również zrzucić zbędne kilogramy. Zawarte w nim kwasy tłuszczowe wspomagają układ sercowo-naczyniowy, a błonnik wspomaga trawienie. Uzyskiwane z miąższu orzecha wiórki kokosowe znajdują zastosowanie w produkcji ciast i deserów. Jakie jeszcze właściwości ma kokos?

Drzewa, na których rosną orzechy kokosowe, określane są jako „kokos właściwy”, „palma kokosowa”, „kokosowiec”, a „także kokosowiec właściwy” (Cocos nucifera L.). Roślina ta należy do rodziny arekowatych. Jej pochodzenie nie jest jasne, jednak odkrycia i badania wykazują, że prawdopodobnie wywodzi się z obszarów południowo-wschodniej Azji, Ameryki Południowej lub Afryki Wschodniej. Prądy morskie powodowały, że orzechy kokosowe znajdowano nawet u wybrzeży Europy Północnej. Najwięcej kokosów produkują: Filipiny, Indonezja, Sri Lanka, Wyspy Salomona, a także Meksyk.  

 
Palma kokosowa najlepiej rozwija się w klimacie zwrotnikowym, a także w podzwrotnikowym. Do rozwoju potrzebuje morskich piaszczystych plaż, dużo światła i mocnych systematycznych opadów. Nie toleruje mrozu. Drzewo najczęściej dorasta do ok. 30 metrów.
Owoce palmy kokosowej są pestkowcami. Do spożycia nadaje się miąższ, który można jeść na surowo, a także wytwarzać z niego śmietanki, dżemy (Azja), wiórki, olej oraz mleko. Spożywa się też wodę kokosową wypełniającą wnętrze orzecha.

 
Olej z kokosów znajduje zastosowanie nie tylko w branży spożywczej, ale również kosmetycznej. Można go używać bezpośrednio na skórę i włosy. Jest także składnikiem szamponów, kremów i odżywek do pielęgnacji ciała.  

Młode liście palmy kokosowej nadają się do spożycia po zamarynowaniu. Jeść można także jej rdzeń. Z łodyg otrzymuje się sok do picia oraz do wytwarzania wina palmowego.

 
O drzewie kokosowym mówi się, że ma tysiące zastosowań i jest drzewem życia. Skorupy orzechów nadają się na opał oraz na surowiec, z którego powstaje węgiel. Dawniej tworzono z nich także naczynia i pojemniki do przechowywania różnych przedmiotów. Włókno kokosowe jest wykorzystywane w produkcji dywanów i lin. Znajduje też zastosowanie przy ocieplaniu mieszkań oraz jako kompost do użyźniania gleby. Z drzewa powstają umocnienia budynków, ogrodzenia itp. 

Składniki orzecha kokosowego

Orzech kokosowy zawiera witaminy: B1, B2, B3, B6, B9, C, a także E. W jego składzie są też makroelementy: fosfor, potas, magnez, wapń, sód oraz mikroelementy: żelazo, mangan, miedź, cynk i jod. W koprze, czyli wysuszonym miąższu owoców, aż 70 proc. stanowią tłuszcze. Cennymi składnikami kokosów są kwasy laurynowy i mirystynowy, a także takie aminokwasy jak kwas glutaminowy, asparginowy, arginina, walina, alanina, glicyna oraz lizyna.  

To warto wiedzieć 

Nazwa palmy kokosowej w sanskrycie to kalpa wryksza. W tłumaczeniu oznacza to „drzewo, które zaspokaja wszystkie potrzeby życia”.

Wiórki kokosowe dodają energii

Kwasy nasycone wchodzące w skład wiórków kokosowych są szybciej spalane niż tłuszcze pochodzenia zwierzęcego. Dzięki temu tkanka tłuszczowa nie zostaje odkładana, a pożytkowana jest jako energia. Dlatego tak wiele osób uprawiających aktywność ruchową sięga po wodę kokosową i odżywki energetyczne na bazie kokosów. Orzechy te zawierają też dużą ilość witamin i minerałów. Wpływają one na lepsze samopoczucie, dodają sił, rozluźniają oraz wzmacniają mięśnie, regenerują tkanki, rozgrzewają, a także poprawiają krążenie i pobudzają sprawność ruchową.  

Energetyczne mleczko kokosowe dla osób aktywnych – przepis

100 gramów wiórków kokosowych należy zalać ok. 400 ml wody i gotować przez 10 minut, ale tak, żeby się nie zagotowały. Następnie całość blendujemy przez ok. 5 minut. Potem przecedzamy przez gazę lub bawełnianą ściereczkę oraz dodajemy po łyżeczce miodu i rodzynków. Posypujemy też szczyptą soli. Taki napój można pić przed, po i w trakcie wysiłku fizycznego.   

Orzech kokosowy skutecznie wspomaga proces odchudzania

Według naukowców olej kokosowy pomaga zrzucić zbędne kilogramy. Jego regularne spożywanie utrzymuje wagę na niskim poziomie. Zawarte w kokosach kwasy nasycone nie pozwalają na odkładanie się tkanki tłuszczowej, przyspieszają metabolizm i wpływają na większe spalanie kalorii. Występujący w orzechach błonnik korzystnie wpływa na układ trawienny, zapobiega zaparciom, poprawia funkcjonowanie jelit i usuwa zbędne substancje będące efektem trawienia.

Jedzenie kokosów nie tylko zaspokaja pragnienie, ale również głód, powodując długotrwałe uczucie sytości, co jest istotne dla osób otyłych. Oczywiście warto do tego podejść z umiarem, gdyż 100 g tych orzechów ma 352 kcal.   

Woda kokosowa ma wiele właściwości zdrowotnych

Pod grubą skorupą orzecha kokosowego kryje się woda. Doskonale gasi pragnienie, dodaje energii i chłodzi organizm. Jest bogatym źródłem elektrolitów, przez co chętnie korzystają z niej osoby aktywne. Woda kokosowa jako naturalny izotonik uzupełnia utracone wraz z potem podczas wysiłku składniki mineralne, co zapewnia szybszą regenerację tkanek. Skutecznie gasi pragnienie, tak jak mleczko kokosowe. Wzmacnia siły będąc również doskonałym środkiem na wiele dolegliwości. Pomaga w przypadku bólu brzucha, problemów żołądkowych i biegunki. Jest także pomocna, gdy czujemy się niedobrze, występują nudności oraz wymioty.

Systematyczne spożywanie orzechów kokosowych zabezpiecza przed wirusami i groźnymi chorobami układu sercowo-naczyniowego

Miąższ z orzecha kokosowego wzmacnia odporność organizmu. Tę właściwość zawdzięcza zawartym w nim witaminom C oraz E. To silne przeciwutleniacze, które hamują rozwój stanów zapalnych, w ten sposób wspierając układ immunologiczny. Badania naukowe potwierdzają, że miąższ z kokosa można uznać za naturalny antybiotyk, który zwalcza infekcje wirusowe.  

Do blokowania wystąpienia różnych chorób przyczyniają się również nasycone kwasy tłuszczowe, które powodują wzrost poziomu cholesterolu HDL (,,dobrego”), a obniżają stężenie cholesterolu LDL (,,złego”). Dzięki temu serce pracuje bez zaburzeń, a w tętnicach nie dochodzi do zatorów. Te właściwości powodują, że ryzyko wystąpienia np.: miażdżycy, chorób nowotworowych czy udaru mózgu i zawału serca jest znikome.   

Miąższ kokosa korzystnie wpływa na mózg i psychikę

Naukowcy z USA już kilkanaście lat temu dowodzili, że zawarty w miąższu orzecha kokosowego składnik tłuszczów pokarmowych, czyli trójglicerydy średniołańcuchowe, mogą zapobiec wystąpieniu chorób demencyjnych. Nawet jeśli się one pojawią, to związki te skutecznie przystopują rozwój choroby Alzheimera czy Parkinsona, zmniejszając objawy i dolegliwości.  

Spożywanie orzechów kokosowych wpływa również na poprawę samopoczucia. W ich składzie znajdują się bowiem witaminy z grupy B, które stymulują układ nerwowy do prawidłowego funkcjonowania. Przede wszystkim wpływają na hamowanie rozdrażnienia, stresu, a także napięcia nerwowego. Nie tylko wprowadzają w dobry i pogodny nastrój, ale także korzystnie działają na stan umysłu. Poprawiają się koncentracja oraz pamięć.  

Opracował Jarosław Cieśla