Okruchy życia zawarte w odruchach

Młoda mama powinna pamiętać o systematycznym aktywizowaniu ciała własnego dziecka na poziomie odruchów. Jest to niezbędny fundament pod prawidłowy rozwój i późniejsze umiejętności przystosowawcze do życia dorosłego.

Odruchy w życiu każdego człowieka są reakcjami fizjologicznymi, automatycznymi – zarówno na bodźce zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Przewodzenie neuronalne związane jest z łukiem odruchowym. Rdzeń i pień mózgu odpowiadają za odruchy bezwarunkowe. Pobudliwość oraz przewodnictwo neuronalne stanowią fundament wszystkich odruchów bezwarunkowych. Do odruchów bezwarunkowych zaliczamy: ssanie, przełykanie, kichanie, kaszel, mruganie i wszelkie odruchy chwytne. Odruchy te są podtrzymującymi podstawowe funkcje życiowe. Kuriozalna w tej grupie jest funkcja oddychania. Do odruchów, które zapoczątkowały powstawanie odruchów warunkowych, zaliczamy pełzanie i raczkowanie. Natomiast odruchy ewolucyjnie utrwalone to pływanie. W profilu rozwoju człowieka zwraca się uwagę na występowanie bądź niepełne występowanie odruchów rozwojowych, które dostarczają informacje o funkcji ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Ciekawym odruchem jest odruch Babińskiego występujący tylko u noworodka, a zanikający u dorosłego. Polega na unoszeniu dużego palca przy podrażnieniu stopy. Odruchy charakterystyczne dla okresu noworodkowego i niemowlęcego powinny występować przez określony czas w prawidłowym nasileniu. Pozwalają przetrwać dziecku przez pierwsze miesiące, stwarzając jednocześnie podwaliny do elastycznego reagowania na zmiany środowiska czy zmiany potrzeb. Zaburzenia w sferze odruchów stanowią istotny wskaźnik w diagnozowaniu deficytów rozwojowych człowieka.

Zaburzenia schematów odruchów

Zdiagnozowane deficyty związane są z nieprawidłowym rozwojem układu nerwowego i powodują w codziennym życiu niepotrzebny stres. Praca z zaburzeniami nad schematami odruchów skupia się wokół metody doktor Swietłany Masgutowej. Metoda przez nią opracowana daje możliwość wykorzystywania naturalnych genetycznych zasobów do poprawy i wspierania dynamizmów rozwojowych na bazie neurosensomotorycznej integracji odruchów. Bazuje ona na wyższych, wyuczonych i świadomie kontrolowanych procesach integracji. W jakich przypadkach jest pomocna dzieciom?

Otóż dotyczy ona: hiperaktywności z deficytami uwagi (ADHD), autyzmu, zespołu Aspergera, zespołu Downa, opóźnień w rozwoju mowy, problemów szkolnych, zaburzeń emocjonalno-motywacyjnych, agresywności czy osób z zespołem stresu pourazowego. Praca z takimi osobami skupia się głównie wokół następujących poziomów integracji: sensomotorycznego – praca nad zabezpieczeniem konkretnego „koła odruchowego”, praca nad schematem na poziomie funkcji obronnych, praca nad procesami poznawczymi. Ocena funkcji OUN może stanowić drogowskaz w zakresie poziomu interwencji terapeutycznej oraz narzędzi kontrolujących postępy w rozwoju.

Mapa odruchów

Odruch chwytny Robinsona dotyczy motoryki precyzyjnej i manipulowania przedmiotami. Dziecko powinno np. prawidłowo trzymać i naciskać narzędzie do pisania. Przekłada się to na czynności intelektualne, myślenie przyczynowo-skutkowe, myślenie abstrakcyjne, analizę i syntezę.
Odruch podciągania rąk jest jednym z nielicznych, który wpływa na ustalenie granic przestrzeni osobistej w przyszłym życiu. Nieprawidłowo wykształcony może być przyczyną trudności w mówieniu.
Odruch wyprostu nogi odpowiada za prawidłowe utrzymanie postawy ciała w ruchu. Wykształcony nieprawidłowo stwarza tendencje do pochylania sylwetki na boki lub do przodu.
Odruch dłoniowo-bródkowy wpływa na rozwój ekspresji twarzy, koordynacji pracy rąk oraz płynność mowy. Nieprawidłowy powoduje nadmierne ruchy rąk, niewyraźną mowę, jąkanie.
Toniczny odruch szyi aktywizuje się przy porodzie i przez poród jest wzmocniony. Nieprawidłowy objawia się problemami w pełzaniu. U dzieci starszych staje się przyczyną trudności w słuchaniu i trudności w opanowaniu ortografii.
Odruch Babińskiego (wcześniej wspomniany).
Odruch automatycznego chodu Thomasa. Wpływa na rozwój i dynamikę mięśni kręgosłupa i brzucha. Nieprawidłowy objawia się wykonywaniem ruchów naprzemiennych.
Odruch obejmowania Moro. Jest odruchem strachu i mechanizmów obronnych. Wpływa na profil emocjonalny człowieka. Nieprawidłowy dotyczy braku selekcji wzrokowej, słuchowej i powoduje ogólnie małe zdolności przystosowawcze. W życiu dorosłym dotyczy permanentnego poczucia zagrożenia.
Odruch podparcia rąk. Związany jest z tworzeniem perspektywy. Nieprawidłowy to brak dystansu w kontakcie z innymi osobami.
Odruch grzbietowy Galanta. Utrzymanie równowagi i koordynacji górnej oraz dolnej części ciała. Nieprawidłowy to brak umiejętności usiedzenia w jednym miejscu oraz brak wytrwałości.
Odruch grzbietowy Pereza. Związany z rozciąganiem kręgosłupa – wpływa na pamięć długo- i krótkoterminową.
Odruch błędnikowo-toniczny. Przewracanie – turlanie się. Wpływa na pracę oczu.
Odruch pełzania Bauera. Jeżeli nie zostanie zintegrowany we właściwym czasie, wpływa na opóźnienie nauki chodzenia. Ma też wpływ na integrację myśli, percepcję głębi i przestrzeni.

Metoda Swietłany Masgutowej skupia się na obserwacji i diagnostyce odruchów ośrodkowego układu nerwowego. Diagnostyka zmierza się z wyzwaniami rozwojowymi, zarówno w funkcjonowaniu fizycznym, jak i psychicznym. Praca terapeutyczna jest skoncentrowana na wszystkich poziomach integracji neurosensomotorycznej.

Placówki Międzynarodowego Instytutu Swietłany Masgutowej znajdują się we Wrocławiu, w Łodzi, Warszawie i w Nowym Jorku. Mogą z nich korzystać zarówno dzieci, jak i dorośli na różnym poziomie fizycznym oraz umysłowym – przeprowadzana jest diagnoza i korekcja schematów odruchów. Metoda Masgutowa Method of Reflex Integration (MNRI) ma za zadanie aktywację układu czuciowego i słuchowo-wzrokowego. Ogólnie pomaga w optymalizacji uczenia się. Techniki oraz ćwiczenia są naturalne, nieinwazyjne i delikatne.

Zdrowie każdego człowieka tkwi w drobinkach odruchów połączonych ze sobą w sposób harmonijny. Drobinki te to mapa naszego ciała.