Kapusta kiszona w polskiej kuchni

Kapusta (Brassica L.) jest ulubionym warzywem Polaków dostępnym w sprzedaży przez cały rok

Ta niedroga, lecz niezwykle zdrowa i wartościowa roślina jadalna wywodzi się z rejonów basenu Morza Śródziemnego i uprawiana jest w krajach klimatu umiarkowanego. Kapusta w polskiej kuchni zawitała dość późno, bo dopiero w XV wieku, choć znana była już tysiąc lat przed naszą erą.

Jedna z greckich legend głosi, że główki kapusty są łzami Likurga – spartańskiego władcy, który został ukarany przez boga Bachusa za nadużywanie trunków i zniszczenie winnicy. Z pism starożytnych kronikarzy możemy się dowiedzieć, że liście kapusty jadano przed posiłkiem, co miało chronić żołądek przed niekorzystnym działaniem nadmiaru wina. Polski wyraz „kapusta” wywodzi się z łaciny: caputium oznacza główkę.

W drugiej połowie XVIII wieku żeglarze uczestniczący w dalekomorskich wyprawach odkryli, że kapusta chroni ich przed szkorbutem oraz przed innymi chorobami wynikającymi z niedoborów witamin i mikroelementów. Kapusta bowiem jest wartościowym źródłem witamin (C, A, E, B, K), siarki, fosforu, cynku, magnezu, miedzi, potasu, sodu, wapnia, żelaza czy błonnika.

Do dziś kuchnia polska podtrzymuje kapuścianą tradycję. Trudno sobie wyobrazić, by na naszych stołach zabrakło: bigosu, łazanek, gołąbków, kapuśniaku, krokietów czy pierogów z kapustą i grzybami. Kapustę można jeść na surowo albo duszoną, gotowaną, kiszoną czy nawet smażoną. Szczególnie lubimy białą kapustę kiszoną, która może przez długi czas leżakować w naszych piwniczkach i po którą możemy sięgać w chwili, gdy przyjdzie na to ochota. Nasze żołądki nieraz domagają się zjedzenia czegoś kwaśnego, dlatego właśnie warto więc mieć zapas domowej kapusty kiszonej.

Kapusta często jest oskarżana za bycie ciężkostrawną. Jest to mit, jeśli zdamy sobie sprawę, z czym najczęściej przygotowuje się kapustę – z tłustymi i ciężkostrawnymi mięsami. A wystarczy zrezygnować z mięsnych dodatków – boczków, kiełbas czy golonek – by cieszyć się zdrowym i pożywnym daniem. Jeśli dodatkowo będziemy pamiętać o odpowiednim doprawieniu przyprawami wspierającymi dobre trawienie, kapuściana potrawa wcale nie będzie obciążała żołądka.

Dieta kapuściana

Warto wiedzieć, że powstała nawet odchudzająca dieta polegająca na jedzeniu dużej ilości zup warzywnych, szczególnie tych na bazie kapusty. Dieta ta trwa 7 dni, a jej podstawowym składnikiem jest biała lub włoska kapusta, można też jeść właśnie kapustę kiszoną. Specjalnie przygotowany plan żywieniowy ma zapewnić redukcję masy ciała 3–6 kg w ciągu miesiąca. Tak więc, jak widzimy, nawet kapusta doczekała się swojego planu dietetycznego.

Terapeutyczne wartości białej kapusty

Prewencja przeciwnowotworowa

Oprócz wspomnianych wcześniej witamin i minerałów, kapusta zawiera także związki o silnym działaniu antynowotworowym, takie jak indolo-3-karbinol, izotiocyjaninę oraz sulforan. Regularne spożywanie kapusty gwarantuje poprawę odporności oraz wymiata wolne rodniki. Profilaktyczne jedzenie kapusty (surowej, kiszonej czy gotowanej) obniża ryzyko wystąpienia raka piersi, okrężnicy i płuc. Zalecane są dwie, trzy łyżki kapusty w dowolnej postaci – cztery razu w tygodniu.

Sok z kapusty na wrzody żołądka

Picie soku z surowej kapusty sprzyja unormowaniu wydzielania soków żołądkowych, likwiduje zgagę, działa kojąco oraz przeciwzapalnie. Przyspiesza proces gojenia się wrzodów i łagodzi towarzyszące chorobie objawy. Kuracja sokiem z kapusty już w ciągu 2 tygodni jest w stanie wyleczyć wrzody żołądka.

Jak przeprowadzić kurację

Pół godziny przed każdym posiłkiem wypijać po kilka łyżek soku ze świeżo wyciśniętej białej kapusty. Stopniowo zwiększać dawki, aż maksymalnie dochodząc do litra płynu dziennie. Sok nie powinien być zimny. Kurację przeprowadzać przez dwa tygodnie.

Korzyści płynące z jedzenia kapusty kiszonej

W kapuście kiszonej znajdują się dobroczynne bakterie probiotyczne, które korzystnie wpływają na mikroflorę jelit. Poprawiają procesy trawienia oraz zwiększają odporność organizmu. Nie od dziś wiadomo, że zdrowie zaczyna się od jelit. Jedząc regularnie kapustę kiszoną, przyczyniamy się do odbudowy zdrowia i lepszego samopoczucia. Probiotyki zawarte w kapuście kiszonej wspomagają leczenie różnych chorób o podłożu immunologicznym, łagodzą przebieg przeziębień, kataru, są także pomocne przy dolegliwościach jelitowych. Po kiszonki powinny także sięgać osoby otyłe lub z nadwagą oraz cierpiące na choroby serca.

Jedzenie kapusty kiszonej:

• stymuluje do pracy układ odpornościowy,
• wzmacnia mikroflorę bakteryjną jelit,
• przeciwdziała niedoborom witamin i minerałów,
• poprawia metabolizm,
• reguluje poziom cholesterolu,
• pomaga utrzymać właściwą wagę.

Kapusta kiszona a kwaszona

Niektórych może zaskoczyć fakt, że zasadniczo nie ma różnicy między nazwą: kapusta kiszona a kapusta kwaszona. Określenie kapusta (czy ogórki) „kiszone” są archaizmem. Otóż dyrektywy prawne definiują „kwaszenie” jako: „naturalny proces utrwalania warzyw z udziałem bakterii kwasu mlekowego”. Czyli to, co powiedzielibyśmy o kiszeniu. Zatem – prawidłowa nazwa powinna brzmieć: kapusta kwaszona.

Etykietki kiszonek mogą nas wprowadzić w błąd. W rezultacie, czytając napis: „kapusta kiszona” możemy się zetknąć z „pseudoproduktem”, czyli niezdrowo uzyskiwaną podróbką takiej kapusty. Warto pamiętać, że nie każda poszatkowana, przyprawiona i zalana sokiem jest zdrową kapustą kiszoną, dlatego sugerowanie się samą nazwą może nas zwieść na manowce. Czytajmy skład na etykiecie oraz oceniajmy produkt po wyglądzie i smaku.

Prawdziwie ukiszona kapusta jest bogata w witaminy i minerały. Sok z kapusty kiszonej jest świetnym antidotum na kaca, niweluje szkodliwe działanie alkoholu i zaopatruje organizm w cenne składniki odżywcze. Dzięki zawartości siarki i witaminy E kapusta kiszona poprawia zdrowie oraz kondycję skóry i włosów, z kolei karotenoidy, polifenole i izotiocyjaniany działają przeciwnowotworowo.

Powszechnie uważa się, że przyczyną powstania nowotworów jelita grubego są procesy gnilne zachodzące wewnątrz niego.

Kapusta kiszona dzięki korzystnemu wpływowi na florę bakteryjną hamuje kancerogenezę i wspiera system odpornościowy organizmu. Z kolei zdrowe jelita lepiej przyswajają witaminy i związki mineralne z pożywienia. Dobroczynne bakterie zawarte w prawdziwie ukiszonej kapuście to Lactobacillus plantarum, Pediococcus oraz Leuconostoc, które na drodze fermentacji mlekowej rozkładają cukry do kwasu mlekowego.

Kapusta kwaszona (lub kiszona), po które nigdy nie powinniśmy sięgać, to nic innego jak poszatkowana kapusta zalana octem spirytusowym. Taki zabieg jest szybki i nie pozwala na to, by wytworzyła się naturalna fermentacja. Produkt nie zawiera dobroczynnych bakterii acydofilnych, więc kapusta zalana octem nie ma nic wspólnego ze zdrowiem, a wręcz może zaburzyć trawienie i sprzyjać powstawaniu anemii. Kwas octowy w takiej kapuście może nawet przyczyniać się do marskości wątroby i owrzodzeń jelita grubego.

Kapusta kiszona z imbirem – propozycja ze sklepu Białego Saibaby

Oczywiście jest możliwość nabycia naturalnej, prawdziwie ukiszonej kapusty, a jedną z takich możliwości jest zakup w internetowym sklepie Białego Saibaby. Jest to prawdziwa gratka dla smakoszy i miłośników ziół, ponieważ taka kapusta zawiera paletę ziół wszelakich: korzeń imbiru, kminek, lubczyk, czosnek niedźwiedzi, liście i owoce morwy białej, ziele angielskie, owoc jałowca, koper, oregano, estragon, kozieradka, kolendra, gorczyca, pieprz kolorowy, liść laurowy, bazylia, cząber, sól kłodawska. Aromat jest wybitnie nietuzinkowy, a w zależności, na którą część przyprawy trafimy, smak za każdym razem będzie inny. Zioła w takiej kapuście podbijają nie tylko skład, ale dodają swoje walory lecznicze, czyniąc z tego produktu absolutną mieszankę zdrowia.

Agata Majcher