Gruszka – wszystkie (prawie) jej tajemnice

Grusza była ceniona od wieków. Wzmianki w wielu pismach mówią o tym, że nawet dyktator Rzymu Gajusz Juliusz Cezar poświęcał swój czas na jej uprawę, doceniając walory tej rośliny. Owoce gruszy mają wielu zwolenników ze względu na smak i konsystencję. Jednak warto docenić również jej właściwości prozdrowotne oraz lecznicze. Pomaga przy stanach gorączkowych, poprawia trawienie i sprawdza się przy biegunce. Kompot z gruszek skutecznie gasi pragnienie, natomiast spożywanie surowych owoców zaleca się przy infekcjach dróg moczowych. Owoc gruszy można suszyć, co nie powoduje utraty wartości odżywczych. Jakie jeszcze walory posiada gruszka?

    
Gruszka jest owocem gruszy (Pyrus L.), czyli drzewa należącego do rodziny różowatych. Występuje jej wiele odmian, które bez problemów się ze sobą krzyżują, tworząc nowe odmiany. Rośnie dziko, ale jest też uprawiana w miejscach zarówno dobrze nasłonecznionych, jak też zacienionych. Daje podłużny owoc o charakterystycznym kształcie pokryty dość grubą skórką koloru zielonego, żółtego lub brązowego. W Polsce najbardziej popularne gatunki to grusza: pospolita, polna, kaukaska, ussuryjska, śnieżna oraz wierzbolistna.

Owoc gruszy można spożywać na surowo razem ze skórką, a także suszyć. Doskonale nadaje się jako dodatek do deserów, sałatek warzywno-owocowych i potraw mięsnych, np. jako nadzienie do kaczek. Często robi się z nich dżemy, konfitury, a także stosuje jako składnik marynat. Z gruszek wytwarza się również kompoty, rozgrzewające napoje z dodatkiem imbiru oraz wina, jak też nalewki. 

Składniki gruszki

100 gramów owocu gruszki ma 58 kcal. Zawiera spore ilości węglowodanów, a także kwasu jabłkowego oraz cytrynowego. W jego składzie występuje witamina B1, B2, B3,  B4, B6, B9, C, E oraz K. Nie brakuje również biopierwiastków. Na makroelementy składają się: potas, fosfor, wapń, magnez i sód. Do mikroelementów natomiast zaliczane są: bor, cynk, miedź, mangan, żelazo, a także jod. Wśród wielu substancji organicznych należy także wyróżnić błonnik oraz olejki eteryczne i pektyny.

Spożywanie gruszek zmniejsza ryzyko zachorowania na cukrzycę

W gruszkach występują polifenole, które mają właściwości antyoksydacyjne. Te substancje chronią organizm przed wystąpieniem groźnych chorób. Potwierdzają to badania wykonane metodą metaanalizy, które wykazały, że systematyczne spożywanie gruszek, a także jabłek, powoduje zmniejszenie ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2 o ok. 19 proc. Ważne jest, żeby owoce te jeść przynajmniej 5 razy w tygodniu. Diabetycy nie muszą niepokoić się, spożywając gruszki, dlatego, że ich indeks glikemiczny wynosi 30. 

Gruszki wspomagają funkcjonowanie układu trawiennego

Gruszka zawiera spore ilości wody, dlatego nie stanowi dużego obciążenia dla żołądka. Można ją także spożywać w postaci startej masy, co jeszcze lepiej wpłynie na jej strawienie. Ze względu na spore ilości błonnika, owoc ten po zjedzeniu daje uczucie sytości, co ma istotne znaczenie dla osób odchudzających się. Poprawia się także perystaltyka jelit, a odpady przemiany materii są szybko usuwane z organizmu. W medycynie ludowej zalecano wypijanie napoju z gruszek na problemy żołądkowe, a także przy stanach zapalnych układu trawiennego i zatruciach pokarmowych. Świeże i dojrzałe owoce wpływają również na lepsze trawienie i ułatwiają wypróżnianie. W zależności od odmiany, niektóre gatunki stosuje się jako skuteczny środek zmniejszający dolegliwości przy występowaniu biegunek.

Wywar z gruszek pomaga przy infekcjach i ranach skórnych  

Spożywanie wywaru z gruszek pozwala na zmniejszenie gorączki podczas infekcji. Świetnie sprawdza się podczas przeziębień oraz gdy u chorego występuje wzmożony kaszel. Przy uporczywych bólach głowy stosuje się także okłady na czoło z wywarem z gruszki. Owoce te pomagają również przy  wrzodach skórnych oraz ranach.  

Spożywanie gruszek korzystnie wpływa na funkcjonowanie mózgu, poprawę odporności oraz wzmocnienie mięśni

Gruszka w swoim składzie zawiera wiele substancji, które korzystnie wpływają na wiele narządów ludzkiego organizmu. Nie tylko poprawiają ich funkcjonowanie, ale również zapobiegają groźnym chorobom. Badania wykazują, że miąższ z gruszek może zabezpieczać przed udarem mózgu. Stymuluje też ten organ do lepszej pracy. Dzieje się tak za sprawą boru, który wpływa na poprawę pamięci i zwiększa poziom koncentracji. Dzięki właściwościom przeciwwirusowym oraz antybakteryjnym wspomaga działanie układu odpornościowego. Chroni także organizm przed grzybicą. Poza tym wpływa na równowagę hormonalną, usuwa szkodliwe substancje, a także pozwala na efektywniejsze i dużo szybsze gojenie się ran skórnych. Pozwala zmniejszyć ryzyko wystąpienia osteoporozy, zapobiegając niedoborowi wapnia w organizmie. Jest zalecany do spożycia kobietom, które przechodzą menopauzę, ponieważ łagodzi jej objawy. Warto, żeby gruszki jadły osoby uprawiające sport oraz pracujące fizycznie. Zawarty w tych owocach bor wpływa na wzmocnienie mięśni poprzez czynny udział w budowie ich tkanki. 

Gruszka zawiera jod, który korzystnie wpływa na zdrowie

Występujący w owocach gruszy jod bierze udział w biosyntezie hormonów tarczycy i pozwala na właściwe funkcjonowanie tego organu. Korzystnie wpływa także na pracę przysadki mózgowej, nadnercza, narządów płciowych, a także trzustki. Niedobór jodu może przyczynić się do wielu groźnych chorób i schorzeń. Braki objawiają się niedoczynnością tarczycy, wystąpieniem choroby Hashimoto i zaburzeniami układu trawiennego.

Spożywanie gruszek poprawia funkcjonowanie organizmu

• Warto kilka razy w tygodniu zjeść co najmniej jedną gruszkę. Dzięki temu osiągnie się poprawę zdrowia i lepsze samopoczucie.
• Substancje zawarte w gruszce pobudzają układ krążenia do właściwego funkcjonowania.
• Spożywanie gruszek chroni przed wystąpieniem nadciśnienia tętniczego.    
• Jedzenie gruszek zapewni kobietom w ciąży witaminę B9. Dzięki temu dziecko, które noszą w łonie, będzie się prawidłowo rozwijać.
• Wyciąg z gruszek doskonale działa na jakość skóry, np. niwelując trądzik oraz poprawiając wygląd cery tłustej.
• Spożywanie gruszek zaleca się przy kamicy nerkowej, infekcjach dróg moczowych, a także przy stanach zapalnych gruczołu krokowego.

Opracował Jarosław Cieśla