GOTU KOLA (Centella asiatica)

Gotu kola to roślina, której oryginalna nazwa w dosłownym tłumaczeniu oznacza „wąkrotkę azjatycką”.

Ta płożąca bylina mierząca 15–20 centymetrów wysokości ma wiotkie łodygi z ukorzenionymi węzłami, z których wyrastają pęczki 5-centymetrowych (szerokość) nerkowatych liści o karbowanych brzegach. 

Kwiaty wąkrotki rozwijają się w baldachimowych kwiatostanach, o drobnych, białych lub różowo-purpurowych postaciach. Owoc gotu koli to drobna, okrągła, biała jagoda. Wąkrotka azjatycka występuje pospolicie i zmiennie w różnych strefach tropikalnych. Można ją spotkać na przykład w Azji – między innymi w Indiach i na Cejlonie (gdzie jest narodową rośliną), a także na Madagaskarze i na Hawajach oraz w innych ciepłych obszarach. W każdym z danych rejonów jest częścią produkcji przemysłowej. Znaleźć można ją także w Chinach, Indonezji, Australii, nad południowym Pacyfikiem oraz w południowej i środkowej Afryce.

Gotu kola zawiera flawonoidy, alkaloid (hydrokotylinę), a także wyróżniające ją kwasy triterpenowe oraz ich estry zwane azjatykozydami A i B. Ma także trójterpeny złożone, cukier, substancje gorzkie (welarian), kwasy, kamforę, żywice oraz olejki eteryczne – między innymi zielonego olejku lotnego (~36% wszystkich olejków). Oprócz tego wąkrotka azjatycka jest bogata w witaminy A, C, K, E oraz składa się z magnezu. W ajurwedzie gotu kola, zwana także „żabim liściem”, jest uznawana za zioło odmładzające, wpływa również pozytywnie na funkcjonowania mózgu – głównie na zwiększenie jego plastyczności, poprawę pamięci i koncentrację. Chroni mózg przed neurotoksynami oraz działaniem wolnych rodników. Wykazuje również właściwości wyciszające i przeciwdepresyjne. Używana jest do produkcji wielu wyrobów, takich jak: herbaty, zioła, proszki, kapsułki, tabletki, oleje, olejki kosmetyczne oraz nalewki.

Inne nazwy: wąkrotka azjatycka, manduka parni, kula kudi.

Opracowała Karina Powieśnik