Banany – przekąska i nie tylko

Banany są nie tylko doskonałą i smaczną przekąską. Mają również mnóstwo cennych składników odżywczych, które wpływają na właściwe funkcjonowanie organizmu. Dodają energii, zaspokajają głód, a także wzmacniają odporność. Obniżają ciśnienie, poprawiają pamięć i wspomagają pracę układu trawiennego. Jakie jeszcze właściwości mają te egzotyczne owoce?

Banan (Musa L.) jest tropikalnym owocem należącym do rodziny bananowatych. Występuje ok. 70 gatunków tej rośliny. Rośnie naturalnie na terenach: Azji, Afryki oraz Australii. Tam też jest uprawiany oraz w obu Amerykach. Głównymi producentami bananów są: Ekwador, Filipiny, Kostaryka, a także Kolumbia.

Owoce po obraniu miękkiej skórki można spożywać na surowo, jak również wykorzystywać jako dodatek do: deserów, ciast, tortów oraz sałatek owocowych. Z bananów robi się również: dżemy, galaretki, koktajle, napoje, syropy, wina i likiery. Owoce pochodzące z gatunków skrobiowych można piec, gotować, a nawet smażyć. Doskonale nadają się też do przemiału na mąkę. Tak samo jak skórka od banana, z której dodatkowo można również wytwarzać ocet i upiec ciasto, a także wykorzystać ją jako nawóz.

Do spożycia nadają się też kwiaty tej rośliny jedzone na surowo oraz po ugotowaniu. Inne jej części służą jako pasza dla zwierząt.

Liście bananowca mają wiele zastosowań. Można z nich wytwarzać wyciągi, które pomagają w gojeniu się ran i oparzeń skórnych. Służą także do pokrywania domów, a z ich włókien powstają maty.
Na bazie bananów wytwarza się kremy do pielęgnacji skóry wrażliwej i suchej.  

Banany są cenione za swój skład, jeśli chodzi o wartości odżywcze i lecznicze

Wartość energetyczna w 100 g owoców wynosi 89 kcal. Banany zawierają najwięcej węglowodanów (22,84 g ), w tym cukry, takie jak: sacharoza, glukoza i fruktoza. Jest też spora ilość białka (1,09 g) oraz tłuszczów (0,33 g). W 100 g miąższu owoców znajduje się również ok. 74 g wody. Banany dostarczają organizmowi wielu cennych substancji, dzięki którym może on właściwie funkcjonować. Należą do nich witaminy: A, B1, B2, B3, B4, B5, B6, B9, C, E i K. W składzie tych owoców są też biopierwiastki. Przede wszystkim potas mający wpływ na regulację gospodarki wodnej, a także: magnez, fosfor, wapń, sód, mangan, żelazo, cynk, miedź, selen oraz fluor. Banan zawiera również błonnik pokarmowy. 

To warto wiedzieć

Wiele osób jest w błędzie, myśląc, że banan z ciemnymi plamami na skórce nie nadaje się do jedzenia. Wręcz przeciwnie! To właśnie wtedy jest najlepszy w smaku i ma największą ilość wartości zdrowotnych.

Banany to owoce, po które często sięgają sportowcy

Banany są wysokokaloryczne. Dzięki temu potrafią dostarczyć sporo energii. Jest to bardzo dobra wiadomość dla sportowców, osób aktywnych ruchowo oraz tych ludzi, którzy pracują fizycznie. Wielu zawodników spożywa te owoce zarówno przed treningiem, w trakcie oraz po jego zakończeniu. Po dużym wysiłku mięśnie są zmęczone oraz ulegają mikrourazom. Zawarte w bananach substancje wpływają na ich regenerację oraz dodają sił, zaspokajają głód i uzupełniają zapasy glikogenu. Odpowiednie odżywienie organizmu gwarantuje, że kolejny trening przebiegnie bez problemów i dolegliwości.

Banany stymulują mózg do efektywniejszej pracy

Badanie przeprowadzone w Wielkiej Brytanii wykazało, że uczniowie, którzy kilka razy dziennie spożywali banany wykazali się większym poziomem koncentracji podczas zadanej pracy, niż ci, którzy ich nie jedli. Lepiej też zapamiętywali dane treści i szybciej reagowali. Zawarty w bananach potas wpływa na lepsze dotlenienie mózgu, natomiast fosfor sprawia, że pamięć, zdolność pojmowania, postrzegania, a także analizy działają sprawniej.  

Skórka banana doskonale pomoże zadbać o właściwe odżywienie skóry

Skórki od banana nie warto od razu wyrzucać. Można ją wykorzystać do pielęgnacji cery, stosując okłady. Po nałożeniu skórki na twarz zawarte w niej substancje zniwelują zmarszczki, regenerując i odżywiając komórki. Poprawią strukturę skóry i sprawią, że będzie jędrniejsza.

Wykorzystując startą skórkę od banana z dodatkiem np. ogórka, można też samemu wyprodukować krem nawilżający do ciała. Ma on działanie odświeżające i wpływa na uzyskanie młodszego wyglądu skóry.

Okłady ze skórki od banana niwelują dolegliwości po ukąszeniach komarów oraz innych owadów. Można je również zastosować w przypadku wystąpienia kurzajek.  

To warto wiedzieć

Skórkę od banana da się  wykorzystać nie tylko w celach kosmetycznych. Nadaje się ona również jako nawóz do użyźniania gleby i przyczynia się do lepszego kwitnienia zasadzonych w niej roślin. Bananowy kompost świetnie wpływa na rozwój zarówno warzyw, jak i owoców oraz kwiatów. Warto z niego korzystać nie tylko w ogrodach i sadach. Nadaje się również do uprawy roślin doniczkowych.  

Spożywanie bananów wpływa na poprawę samopoczucia psychicznego

Banany to bardzo smaczne owoce. Do tego zaspokajają głód i dodają energii. Już tylko te powody wystarczą, żeby poprawił się nastrój i wrócił dobry humor. Owoce bananowca zawierają serotoninę, czyli związek z grupy amin biogennych. Substancja ta wpływa na lepsze samopoczucie, spokojny i mocny sen, a także potrzeby seksualne. Po spożyciu bananów zmniejsza się stres, przychodzi odprężenie, spokój oraz poczucie komfortu psychicznego. Powinny je jeść osoby zmagające się z depresją. 

Substancje zawarte w bananach zapobiegają wystąpieniu groźnych chorób

Regularne spożywanie bananów wpływa na zwiększenie odporności organizmu. Zawarte w tych owocach substancje zwane antyutleniaczami skutecznie niszczą wolne rodniki, zapobiegając rozwojowi stanów zapalnych, a w konsekwencji – groźnych chorób cywilizacyjnych w tym nowotworowych. Obniżają też stężenie ,,złego” cholesterolu LDL we krwi, co zapobiega wystąpieniu: zawału serca, udaru mózgu, a także miażdżycy. Banany, dzięki obecności żelaza, wspomagają produkcję hemoglobiny i czerwonych krwinek. Warto więc, żeby jadły je osoby zmagające się z anemią. Dzięki potasowi owoce te wpływają również na utrzymanie ciśnienia krwi na właściwym poziomie.

Banany są doskonałym środkiem na poprawienie funkcjonowania układu trawiennego

Zawarte w bananach antyutleniacze hamują rozwój infekcji wirusowych oraz stanów zapalnych w obrębie układu trawiennego. Dzięki temu poprawia się funkcjonowanie żołądka i jelit. Owoce te doskonale sprawdzają się na dolegliwości tych narządów. Pomagają w przypadku: wzdęć, zaparć, biegunki, mdłości, a także wrzodów i zgagi. Skutecznie wpływają też na perystaltykę jelit i dbają o równowagę kwasowości żołądka. Dzięki temu, że są lekkostrawne, można je spożywać przy problemach i chorobach przewodu pokarmowego. 

To warto wiedzieć

Indeks glikemiczny dojrzałych bananów wynosi 51. To zbyt duża wartość, żeby mogły je spożywać osoby zmagające się z cukrzycą.

Inne prozdrowotne właściwości bananów

• Banany wpływają na dotlenienie organów wewnętrznych organizmu człowieka.
• Zawarte w owocach bananowca składniki mineralne i witaminy poprawiają funkcjonowanie układu nerwowego. 
• Banany pozwalają na zaspokojenie głodu dzięki sporej ilości błonnika pokarmowego występującego w ich składzie. Z tego względu mogą być spożywane przez osoby, które się odchudzają (jednak z zachowaniem umiaru, gdyż są wysokokaloryczne).  
• Antyoksydanty znajdujące się w składzie bananów wspomagają leczenie schorzeń i chorób oczu.  
• Osoby rzucające palenie papierosów powinny wprowadzić banany do swojego menu. Zawierają one bowiem wiele substancji odżywczych wspomagających walkę z nałogiem.
• Banany pomagają odpowiednio nawodnić organizm ludzki.
• Występująca w bananach pektyna usuwa z organizmu szkodliwe substancje.
• Kobiety, które skarżą się na nadmierne dolegliwości związane z miesiączką, powinny spożywać banany. Zawarty w nich magnez i witamina B6 wpływają na rozluźnienie mięśni oraz zmniejszają bolesność. 

Opracował Jarosław Cieśla